Ekstraklasa
Już w 2027 roku będziemy świętować 100-lecie Ekstraklasy. Przez ten czas rozgrywki były wielokrotnie modyfikowane, a ponadto rosła także liczba zespołów walczących w najwyższej lidze. Zastanawiasz się, jak wyglądała historia Ekstraklasy i które kluby należą do najbardziej utytułowanych? W niniejszym artykule przybliżymy to, jak zmieniała się polska piłka ligowa.
Historia rozgrywek ligowych
Pierwsze rozgrywki o mistrzostwo Polski w piłce nożnej były rozgrywane już w 1919 roku, ale wiele czasu minęło, zanim wprowadzona została pełnoprawna liga. Dopiero w 1926 roku duża grupa działaczy postanowiła sprzeciwić się systemowi opracowanemu prze Polski Związek Piłki Nożnej. Dopiero w 1927 roku rozegrana została pierwsza Liga polskiej piłki nożnej, w której wystąpiło 14 zespołów rywalizujących między sobą w 26. kolejkach systemem kołowym. Pierwszym mistrzem Polski w takim systemie rozgrywek została Wisła Kraków.
Utworzenie ligi
W 1919 roku Polski Związek Piłki Nożnej zapoczątkował Mistrzostw Polski w piłce nożnej. Pierwszy taki turniej został rozegrany w 1920 roku. Drużyny były podzielone na okręgi, ale w wielu z nich rywalizacja się nie rozpoczęła ze względu na trwającą Wojnę Polsko-Bolszewicką. Dopiero w 1921 roku udało się rozegrać Mistrzostwa złożone z fazy eliminacyjnej i fazy finałowej, a pierwszym oficjalnym mistrzem Polski została Cracovia. W 1926 roku spora część działaczy postanowiła sprzeciwić się systemowi opracowanemu przez Polski Związek Piłki Nożnej. Działacze chcieli obrać system zachodni, w którym wszystkie kluby rywalizowały w jednej lidze, a o mistrzostwie decydowała liczba punktów zdobytych na koniec sezonu. Taki format rozgrywek, zwany Ligą, wprowadzono w 1927 roku.
Aż do 2005 roku polska liga w piłce nożnej była zarządzana przez Polski Związek Piłki Nożnej. Dopiero w 2005 roku zarządzanie rozgrywkami stało się obowiązkiem spółki Ekstraklasa. Rok wcześniej pozyskano natomiast pierwszego sponsora tytularnego.
Idea Ekstraklasa – historia ekstraklasy
Pod szyldem Idea Ekstraklasa rozegrano tylko jeden sezon polskiej ligi piłki nożnej. Był to sezon 2004/2005, w którym rywalizowało 14 zespołów. Był to okres doskonałej gry Wisły Kraków, która po raz drugi z rzędu podchodziła do rozgrywek jako obrońca tytułu. Biała Gwiazda z dużą przewagą wygrała ligę, wyprzedzając Dyskobolię Grodzisk Wielkopolski oraz Legię Warszawa. Królem strzelców został „Franek Łowca Bramek”, który w 26. kolejkach zdobył 25 goli. W lidze występował wtedy GKS Katowice, Lecha Poznań, czy Legia Warszawa, czyli mistrzowie polski.
Orange Ekstraklasa (liga polska)
W 2005 roku doszło do rebrandingu, a operator Idea zmienił nazwę na Orange. Sezon 2005/2006 zaczął się pod szyldem Idea Ekstraklasa, ale już od 7. kolejki spotkań obowiązywała nazwa Orange Ekstraklasy. Nowym mistrzem Polski po kilku latach panowania Wisły Kraków została Legia Warszawa. Sezon 2007/2008 był ostatnim, w którym miano sponsora tytularnego należało do firmy Orange. W tej lidze brały też udział: Wisła Płock, Lech Poznań, Górnik Zabrze, Legia Warszawa, Lechia Gdańsk. Była ona transmitowana na TVP Sport.
1.Reforma 2008/2009
W 2008 roku wprowadzono pierwszą od lat poważną reformę, w której całkowicie przekształcono strukturę poszczególnych klas rozgrywkowych. Zmieniono również terminologia, a ta wprowadzona w 2008 roku funkcjonuje do dzisiaj. To właśnie od 2008 roku Ekstraklasa przestała być jednoznaczna z I Ligą piłki nożnej. Od tego momentu to Ekstraklasa była najwyższym szczeblem rozgrywkowym, natomiast I Liga stała się drugą ligą w hierarchii, czyli zapleczem Ekstraklasy. W sezonach 2008/2009, 2009/2010 i 2010/2011 Ekstraklasa nie miała sponsora tytularnego.
T-Mobile Ekstraklasa
Od sezonu 2011/2012 sponsorem tytularnym Ekstraklasy została firma T-mobile, która w sumie patronowała rozgrywkom przez pięć kolejnych sezonów, aż do sezonu 2015/2016. Pierwszym zwycięzcą T-Mobile Ekstraklasa został zespół Śląska Wrocław, dla którego był to drugi triumf w historii. W tej lidze brały też udział Legia Warszawa, Górnik Zabrze, Lechia Gdańsk i Lech Poznań.
Reforma 2013/2014
W 2013 roku weszła w życie kontrowersyjna reforma (ESA 37), która całkowicie odmieniła dotychczasowy system rozgrywek. Po rozegraniu 30 kolejek fazy zasadniczej, zespoły były dzielone na Grupę Mistrzowską i Grupę Spadkową, a ich zdobycz punktowa była dzielona przez 2. W grupie mistrzowskiej drużyny rywalizowały o miejsca pucharowe i mistrzostwo, natomiast w grupie spadkowej walczyły o utrzymanie. W tej fazie rozgrywano siedem kolejek, a zespoły z wyższych miejsc w fazie zasadniczej miały komfort gry czterech meczów na własnych stadionie. Podział liczby punktów przez 2 był jednak mocno nietrafiony. Drużyna, która spisywała się znakomicie i miała już 10 punktów przewagi nagle traciła połowę tej przewagi, co teoretycznie miało zwiększyć emocje. Pierwszym mistrzem w sezonie 2013/2014 rozgrywanym w nowym systemie została Legia Warszawa.
Lotto Ekstraklasa
Od sezonu 2016/2017 najwyższa liga rozgrywkowa występowała pod szyldem Lotto Ekstraklasy. Złośliwi twierdzili, że to adekwatny sponsor – niespodzianek w rodzimej piłce jest tak dużo, że typowanie w dużej mierze można realizować na chybił-trafił. Organizator gier liczbowych był zatem godnym patronem. Pierwszy sezon Lotto Ekstraklasy wygrała Legia Warszawa.
Reforma 2017/2018
Działacze doszli do podobnych wniosków co kibice dopiero po kilku latach. I oni w końcu zrozumieli, że dzielenie wyników przez 2 nie jest sprawiedliwe wobec zespołów, które w trakcie fazy zasadniczej skrupulatnie gromadziły punkty na swoim koncie. W związku z tym, pozostawiano podział na fazę zasadniczą i finałową z podziałem na dwie grupy, ale usunięto zapis o dzieleniu punktów przez 2.
PKO BP Ekstraklasa
Od sezonu 2019/2020 sponsorem tytularnym jest bank PKO BP. Pierwszy sezon został dokończony z dużym opóźnieniem z powodu pandemii koronawirusa. Z kolei od sezonu 2020/2021 zrezygnowano z reformy ESA 37 właśnie ze względu na zamieszanie w rozgrywkach sportowych spowodowane trwającą pandemią. Z kolei od sezonu 2021/2022 Ekstraklasa liczy 18 zespołów.
20 najlepszych drużyn w historii Ekstraklasy
W tabeli wszechczasów pierwsze miejsce zajmuje Legia Warszawa z dorobkiem 15 mistrzostw kraju i 85 sezonów rozegranych w najwyższej lidze. Drugie miejsce zajmuje Wisła Kraków (82 sezony i 14 mistrzostw kraju). Podium uzupełnia Ruch Chorzów (77/13). Kolejne miejsca to: Górnik Zabrze (64/14), Lech Poznań (61/8) oraz LKŚ Łódź (66/2). Na siódmym miejscu znajduje się Pogoń Szczecin, który ma na koncie 49 sezonów, ale ani jednego mistrzostwa kraju. To najwyżej notowany klub bez tytułu. Po 4 tytuły mistrzowskie ma na koncie Widzew Łódź i Cracovia. Dwa tytuły zdobywały kluby: Śląsk Wrocław, Zagłębie Lubin, Stal Mielec, Polonia Warszawa, Polonia Bytom, Warta Poznań. Po jednym mistrzostwie mają: Piast Gliwice, Szombierki Bytom, Garbarnia Kraków. Należy także wspomnieć dawny polski klub, Pogoń Lwów, który zdobywał cztery mistrzostwa kraju. Współcześnie, klubem, który mieści się w gronie ścisłej czołówki (2 wicemistrzostwa kraju) jest Raków Częstochowa.
Najlepsi strzelcy w historii Ekstraklasy
Rekord największej liczby zdobytych bramek w polskiej Ekstraklasie to bez wątpienia rekord z brodą. Należy do Ernesta Pohla, który w latach 1954-1966 rozegrał 264 mecze i strzelił w nich 186 goli. Tuż za nim plasuje się Lucjan Brychczy z dorobkiem 182 bramek. Ze współczesnych piłkarzy najbliżej pobicia rekordu był Tomasz Frankowski, który w latach 1992 – 2013 strzelił 167 goli i wyrównał trzeci wynik należący do Gerarda Cieślika. Aktualnie, polska liga jest niestety postrzegana za bardzo słabą, a liczący się piłkarze osiągający dobre wyniki odchodzą do lepszych klubów. Dlatego z aktualnie grających piłkarzy nie ma nawet kandydatów, którzy mogliby powalczyć o poprawienie rekordu.
Ekstraklasa w piłce nożnej – jak wygląda system rozgrywek?
Aktualnie, z polskiej Ekstraklasie występuje 18 zespołów. Rywalizacja toczy się systemem kołowym, czyli jeden zespół rozgrywa po dwa mecze z każdym rywalem – mecz domowy i mecz wyjazdowy. Drużyna, która na przestrzeni 34. kolejek zdobędzie największą liczbę punktów zostaje mistrzem kraju. Bardzo niski wynik Polski we współczynniku UEFA sprawia, że mistrz Polski przystępuje jedynie do eliminacji do Ligi Mistrzów, natomiast zespoły z drugiego i trzeciego miejsca walczą o awans do fazy grupowej Ligi Konferencji. Z Ekstraklasy spadają trzy najsłabsze zespoły, a ich miejsce zastępują beniaminkowie z I Ligi – dwóch z bezpośrednim awansem i trzeci po barażach.
Statystyki i rekordy polskiej Ekstraklasy w ostatnich latach
Wiemy już, że najskuteczniejszym strzelcem Ekstraklasy do dziś pozostaje Ernest Pohl z dorobkiem 264 goli i to prędko się nie zmieni. Jeśli chodzi o największą liczbę rozegranych spotkań, rekord ten należy do Łukasza Surmy, który rozegrał w sumie 559 meczów. Jest on aktualnie trenerem. Jeśli chodzi o rekord strzelców w jednym sezonie, jest to kolejny, bardzo stary rekord. Należy do Henryka Reymana, który w inauguracyjnym sezonie polskiej ligi piłkarskiej zdobył aż 37 goli. Z kolei w 1939 roku Ernest Wilimowski popisał się najszybszym hat-trickiem. Zdobył go w 180 sekund. Rekord transferowy należy do Jakuba Modera, który z Lecha Poznań przeszedł do Brighton za 11 mln euro.
Mecze piłki nożnej w Ekstraklasie – gdzie je oglądać w telewizji?
Prawa telewizyjne do polskiej Ekstraklasy co kilka lat zmieniają właściciela. Bywały okresy, w których mecze polskiej ligi można było oglądać całkowicie za darmo na antenach ogólnodostępnych kanałów. Obecnie mecze Ekstraklasy są transmitowane przez telewizję Canal+. Wiemy również, że niedawno stacja podpisała umowę z Ekstraklasą na sezony 2023/2024 – 2026/2027.
Obstawianie meczów Ekstraklasy w LV BET
Obstawianie Ekstraklasy to niewątpliwie trudne zadanie, biorąc pod uwagę, jak często wyniki potrafią zaskakiwać nawet doświadczonych obserwatorów tej ligi. Biorąc jednak pod uwagę, jak wielu fanów stale ogląda lub uczęszcza na mecze, oferta bukmacherów na te rozgrywki jest szczególnie obszerna. Doskonałym przykładem na poparcie tej tezy jest bukmacher LV BET, który na każdą kolejkę spotkań oferuje swoim klientom bardzo rozbudowaną ofertę zakładów bukmacherskich. Nie brakuje także promocji stworzonych specjalnie z myślą o obstawianiu meczów Ekstraklasy.
Typy i zakłady bukmacherskie na Ekstraklasę w LV BET
Obstawiając zakłady bukmacherskie na Ekstraklasę można zagwarantować sobie jeszcze większe emocje podczas oglądania meczu. Zwłaszcza, że zakłady te w serwisie LV BET można obstawiać zarówno w ofercie przedmeczowej, jak również w ofercie na żywo. Każdy mecz Ekstraklasy to kilkaset różnorodnych zakładów do wyboru, dzięki czemu, nawet najbardziej wymagający typer znajdzie tu coś dla siebie. Dużym plusem są również liczne promocje i bonusy, które sprawią, że zakłady bukmacherskie na Ekstraklasę w LV BET będą jeszcze bardziej satysfakcjonujące.
