Judo
Judo – najważniejsze informacje o tej dyscyplinie sportu
Judo jako sztuka walki wywodzi się od ju-jitsu. Jego założycielem był Jigoro Kano żyjący w latach 1860 – 1938. Uważany za ojca dyscypliny oraz jednego z jej najwybitniejszych przedstawicieli. Ze względu na swoją wątłą sylwetkę był w młodym wieku wyśmiewany i zaczepiany przez rówieśników. To sprawiło, że za namową przyjaciela postanowił rozwijać się w sztuce samoobrony, jaką jest ju-jitsu. Już w wieku 21 lat zyskał tytuł shinana (mistrza).
Następnie zaczął wprowadzać własne techniki, co stopniowo pozwoliło na narodzenie się nowej sztuki walki, czyli właśnie judo. W wieku 22 lat w jednej z buddyjskich świątyń Kano zaczął prowadzić własne szkołę. Dwa lata później została ona przeniesiona, a jej nazwę zmieniono na: Kodokan. Była to pierwsza oficjalna i największa szkoła judo na świecie.
Etykieta judo – nadrzędne wartości w tym sporcie
Bardzo istotną kwestią jest tu szacunek, zwłaszcza uczniów wobec mistrzów. W Judo mamy w sumie 16 stopni – 6 uczniowskich (kyu) oraz 10 mistrzowskich (dan). Czarny pas w judo przysługuje danom do piątego stopnia. Dan w stopniu 6 – 8 może nosić pas biało czerwony, natomiast w stopniu 9 i 10 – czerwony, najwyższy. Stopnie 7 i 8 są przyznawane przez kontynentalne federacje judo, natomiast pas czerwony, czyli dwa najwyższe stopnie może przyznać wyłącznie Międzynarodowa Federacja Judo.
Techniki sztuki walki występujące w judo i trening judo
Wszystkie sztuki walki posiadają określone techniki, z których można korzystać w trakcie pojedynku. W judo sytuacja jest dość ciekawa, ponieważ w zamyśle dyscypliny są trzy techniki, ale judo wykorzystuje tylko dwie z nich. Dozwolone techniki to: NAGE-WAZA (rzuty) i KATAME-WAZA (chwyty). Z kolei rzadko nauczana i nie wykorzystywana w zawodach trzecia technika to ATEMI-WAZA (uderzenia i kopnięcia). Brak ostatniej techniki sprawia, że judo jest dyscypliną przyjazną dla adeptów i jedną z najpopularniejszych technik samoobrony dla dzieci i młodzieży. Jest także świetną podbudową pod MMA, zwłaszcza dla zawodników parterowych specjalizujących się w obalaniu i technikach kończących, takich jak: dźwignie, duszenia, trzymania.
Zasady judo – jak toczone są pojedynki?
Pojedynki judo odbywają się w różnych kategoriach wagowych dla kobiet i mężczyzn. Walka trwa cztery minuty, a w przypadku juniorów 3 minuty. Miejscem pojedynku jest specjalna mata o wymiarach 8×8 lub 10×10 m, którą zwyczajowo nazywa się dojo. Celem walki jest obalenie przeciwnika na plecy i utrzymanie go w pozycji leżącej przez 20 sekund lub założenie techniki kończącej, która doprowadzi do poddania się rywala. Wówczas przyznawany jest ippon i walka kończy się przed czasem. Można także zdobywać małe punkty, które będą decydować po upływie regulaminowego czasu walki. Są to tzw. Waza-ari, które można otrzymać np. za niepełny rzut czy też trzymanie przeciwnika przez co najmniej 10 sekund. Uzyskanie dwóch waza-ari jest równoznaczne z ipponem, czyli końcem walki.
W jutro niedozwolone są uderzenia i kopnięcia, dotykanie twarzy przeciwnika, atakowanie innych stawów niż łokciowy i barkowy, zbyt defensywna i statyczna pozycja, fałszywe ataki. Za akcje niezgodne z regulaminem sędzia może ukarać zawodnika karą (shido). Trzy shido w jednej walce oznaczają dyskwalifikację i zwycięstwo przeciwnika. Jeśli w trakcie czterominutowej walki padnie remis, wówczas odbywa się walka o złoty punkt do momentu, aż jeden z zawodników zyska przewagę punktową.
Najważniejsze zawody judo na świecie
W lipcu 1951 roku założona została Międzynarodowa Federacja Judo, która obecnie zrzesza ponad 200 krajów członkowskich. Federacja skupia się na organizacji prestiżowych zawodów dla najlepszych zawodników i zawodniczek z całego świata. Poniżej omawiamy najbardziej prestiżowe zawody w judo.
Mistrzostwa Świata w judo
Mistrzostwa Świata w judo odbywają się od 1956 roku. Aktualnie takie mistrzostwa są organizowane co roku, z wyłączeniem tych lat, w których odbywają się Letnie Igrzyska Olimpijskie. Złoty medalista olimpijski jest traktowany jako aktualny mistrz świata. Najbardziej utytułowanym krajem w historii Mistrzostw Świata jest oczywiście Japonia, która może pochwalić się dorobkiem 369 medali, w tym 154 medali złotych. Jest to kwalifikacja łączona uwzględniająca medale mężczyzn i kobiet. Drugie miejsce zajmuje Francja (168 medali, 56 złotych), a trzecie Korea Południowa (97 medali, 29 złotych. Inne utytułowane kraje to: Chiny, Kuba, Wielka Brytania, Brazylia, Holandia, Belgia. Polska zajmuje w tej klasyfikacji 14 miejsce z dorobkiem 34 medali, w tym 6 złotych. Najbardziej utytułowanym zawodnikiem jest Francuz, Teddy Riner, jedenastokrotny mistrz świata.
Judo na Letnich Igrzyskach Olimpijskich
Judo po raz pierwszy pojawiło się w programie Igrzysk Olimpijskich w 1964 roku. Zniknęło z programu w 1968, a cztery lata później wróciło i od tamtego czasu do dziś jest obecne. Początkowo w judo rywalizowali wyłącznie mężczyźni. Dopiero na IO w 1992 pojawiła się rywalizacja kobiet. Najbardziej utytułowanym krajem jest Japonia z dorobkiem 96 medali, w tym 48 złotych. Polska ma w dorobku osiem medali, w tym trzy złote wywalczone przez: Waldemara Legienia w 1988 i 1992 roku oraz przez Pawła Nastulę w 1996 roku. Igrzyska Olimpijskie w 1996 roku były ostatnimi, na których reprezentacji Polski sięgnęli po medale.
Turnieje organizowane przez IJF
W przeciągu roku odbywa się wiele prestiżowych turniejów organizowanych przez Międzynarodową Federację Judo. Do najbardziej prestiżowych zawodów z cyklu IJF World Tour możemy zaliczyć: Doha Masters, Kazan Grand Slam, Zagreb Grand Prix, Paris Grand Slam, Tokyo Grand Slam. Aktualnym liderem w rankingu mężczyzn jest zawodnik z Gruzji, Tato Grigalashvili, natomiast w rankingu kobiet prowadzi Romane Dicko z Francji. Wśród nacji bezkonkurencyjna jest Japonia, a za jej plecami plasują się: Rosja, Francja, Brazylia, Niemcy, Korea Południowa, Holandia.
Najlepsi judocy w historii
Jednym z najwybitniejszych zawodników w historii dyscypliny jest japoński judoka Tadahiro Nomura. Jako jeden z nielicznych może pochwalić się dorobkiem trzech złotych medali olimpijskich zdobywanych na trzech kolejnych edycjach IO: Atlanta 1996, Sydney 2000 oraz Ateny 2004. Jest to również mistrz świata z Paryża 1997. Wybitną postacią ostatnich lat jest reprezentant Francji Teddy Riner – trzykrotny mistrz olimpijski (w sumie pięć medali zdobywanych w czterech edycjach IO), a także 10-krotny mistrz świata i 5-krotny mistrz Europy. Pod względem dorobku medalowego na prestiżowych imprezach, Riner jest najbardziej utytułowanym zawodnikiem w historii judo.
Zakłady bukmacherskie na treningi judo
Obstawiając zakłady bukmacherskie na judo gracze mogą wytypować zwycięzcę walki. W przypadku prestiżowych zawodów możliwe będzie także wskazanie sposobu, w jakim wybrany zawodnik zakończy walkę (np. przez ippon lub małe punkty). Walki w judo potrafią być niezwykle emocjonujące, choć oczywiście wymagana jest dobra znajomość tej dyscypliny, aby w pełni docenić umiejętności oraz zaawansowane techniki stosowane przez doświadczonych zawodników i zawodniczki. Zasady judo nie należą do skomplikowanych, choć początkowo mogą budzić pewne wątpliwości, jeśli chodzi o punktację. Na pewno jest to jednak bardzo interesująca sztuka walki, z której często wyłaniani są następnie znani zawodnicy MMA. Judo w przeszłości trenowali wielcy mistrzowie UFC, np. Khabib Nurmagomedov, Valentina Shevczenko, Ronda Rousey (brązowa medalistka IO i srebrna medalistka Mistrzostw Świata, Georges St-Pierre.
